Adem de sfeer van het industriële erfgoed. Honderden zeeschepen, tientallen scheepswerven en tientallen karton- en zetmeelfabrieken. Dat was het beeld in de Groninger Veenkoloniën van de 19de eeuw. Veel is verdwenen, maar de sporen zijn er nog.
De tweedaagse wandeltocht Tocht om de Noord gaat langs en door oude fabrieken in Groningen die werden opgericht door tientallen ondernemers. Eén van die ondernemers groeide uit tot de eerste multinational van Europa; Willem Albert Scholten.
Zo staat in deze editie het geboorte-jaar (1819) van W.A. Scholten centraal, precies 200 jaar geleden. Een mooi ijkpunt voor het begin van de industriële revolutie in de Veenkoloniën. Bijna niemand die het zich nu kan voorstellen, maar toch behoorden de Groninger Veenkoloniën zo’n 150 jaar geleden tot een van de rijkste plekken van Nederland. Toen had je vanuit Veendam uitzicht over een landschap dat bezaaid was met schoorsteen-pijpen. Fabrieken voor strokarton, aardappelmeel, scheepswerven en houtzagerijen.
Fabriek van de familie Wilkens - © foto Jan Altink / particuliere collectie
Meeste schepen
Het geboortejaar van W.A. Scholten (1819), precies 200 jaar geleden is een ijkpunt voor het begin van de industriële revolutie in de Veenkoloniën. Tegelijkertijd voor de organisatoren van Tocht om de Noord een prachtige aanleiding. Het thema van de tweedaagse wandelroute staat daarom volledig in het teken van het industriële erfgoed. ‘Scholten was een interessante persoon en heeft veel betekend voor Groningen’, zegt Peter Velthuis van Tocht om de Noord. ‘Zo’n 150 jaar geleden wilde iedereen naar de Veenkoloniën. Hier was veel werk en hier gebeurde het. Ongeveer 60 procent van de Nederlandse vloot kwam uit de Veenkoloniën, er waren tientallen rederijen en florerende boerenbedrijven.
Terug in de tijd
In Tocht om de Noord gaan de deelnemers op zoek naar die periode. ‘In deze editie gaan mensen door de historische locaties die er nu nog zijn’, zegt Peter Velthuis. ‘In ieder dorp gaan we ruim 100 jaar terug in de tijd, want op veel plekken zijn die fabrieken of restanten te zien. Jaarlijks proberen we één van de zintuigen centraal te stellen in de route. Dit jaar adem je de sfeer van het industriële erfgoed en kom je op je tocht door al die historische locaties steeds die kenmerkende geuren tegen.’
Aardappelproducten
Het tweedaagse wandelfestival Tocht om de Noord op 28 en 29 september 2019 is een culturele ontdekkingstocht waarbij de wandelaar letterlijk de -provincie Groningen van binnen-uit ontdekt. Peter Velthuis: ‘Elk jaar dagen we dorpen en organisaties uit om een vertaal-slag naar het thema te maken. Bijvoorbeeld omdat er in de Veenkoloniën aardappel-fabrieken waren en nog steeds zijn, kunnen we de wandelaars op verschillende manieren het gebruik van aardappel- en zetmeelproducten laten ontdekken.’
Veendam
De nieuwe route van Tocht om de Noord 2019 loopt globaal via Stadskanaal, Pekela, Veendam, Borgercompagnie en Hoogezand-Sappemeer. De gastgemeenten van het komende jaar zijn: Veendam, in nauwe samen-werking met de gemeenten Stadskanaal, Pekela en Midden-Groningen. De start en finish van het Wandel--festival Tocht om de Noord is op beide dagen in de plaats Veendam.
Van Lauwerszee tot Dollard tou
Dit jaar loopt de route niet exact volgens het Gronings volkslied, toch zal ‘Ons Laid’ dit jaar een opmerkelijke rol spelen. Om opstoppingen te voorkomen, worden net als vorig jaar twee afstanden gelopen. Op de zaterdag wordt er 40 kilometer en circa 25 kilometer gewandeld en op de zondag 40 kilometer en circa 15 kilometer.
Praktische Informatie
- Data: 28 en 29 september 2019
- Starttijden: van 06:00 uur tot 11:00 uur
- Startplaats: Veendam
- Route: langs en door het industriële erfgoed van Groningen
- Afstand: 80 kilometer in twee dagen. Ook kortere etappes mogelijk van 40 en ca. 20 kilometer
- Karakter: wandelfestival waarbij deelnemers niet langs, maar dwars door bijzondere locaties gaan
- Zintuig 2019: ruiken
- Thema: Adem de sfeer van het industriële erfgoed
- Maximum aantal deelnemers: 5.000
- Informatie en inschrijven (vanaf 1 maart 2019 om 18:00 uur) via de website van de organisatie
Foto’s over industrieel erfgoed
De organisatie roept wandelaars op om dit jaar een foto te maken van de route van Tocht om de Noord in combinatie met het thema Industrieel Erfgoed. Foto’s kunnen ingezonden worden tot 1 juli 2019 Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
Strokartonfabriek Albion