Dé twee W's van de Elzas zijn wijn en wandelen. Wijn omdat de streek op maar liefst 15.000 hectares de lekkerste wijnen verbouwt en wandelen omdat... tja... om van alles eigenlijk: de afwisseling, de groene natuur, de rust in wijngaarden en bossen tegenover de gezellige drukte in de typisch Elzasser dorpjes.
SNP Natuurreizen combineerde de twee W's tot één heerlijke wijnwandelreis. De Top-5 van wat je onderweg tegenkomt.
TEKST EN BEELD: ANNEMARIE BERGFELD
1. Nipte winnaar: Kaysersberg
De Elzas was eeuwenlang een speelbal. Nu eens was ze Frans, dan weer Duits grondgebied. De Elzas nú is officieel Frans, maar vooral zichzelf. De inwoners hechten aan hun identiteit en tradities: ooievaars, kastelen, gastvrije wijnkelders, cafés en salons de thé. Ook de dorpen barsten van traditie. De eeuwenoude huizen zijn van vakwerk, de gevels zo zwaar behangen met rode en roze geraniums dat je je afvraagt wanneer ze onder het gewicht bezwijken, de uithangborden zijn van sierlijk smeedwerk, op het centrale plein staat een fontein. Bergheim, Kaysersberg, Eguisheim, Turckheim, Ribeauvillé: stuk voor stuk zijn ze knus en kleurrijk. De mooiste? Dat is serieus moeilijk te zeggen, maar vooruit, de keus valt op Kaysersberg. Omdat de rivier de Weiss er heerlijk dwars doorheen stroomt en de ruïnes van het kasteel (uit 1200!) er mooi bovenuit torenen.
2. Driekastelenwandeling Ribeauvillé
Ook dé mooiste wandeling is moeilijk kiezen. Je loopt vijf dagen door wijngaarden vol rijpe druiventrossen, door bossen met onverwachte paadjes, je hebt achter elke boom weer een ander uitzicht op een dal met dorpjes... en daar dan één wandeling daar uit pikken? Ook hier, vooruit: de driekastelenwandeling tussen Ribeauvillé en Bergheim wint. Je moet meteen aan het begin 300 hoogtemeters overbruggen en er zit een lastig stuk in (waar trouwens wel een gemakkelijker alternatief voor wordt aangegeven) maar dan heb je ook wat: drie imposante kasteelruïnes vlak bij elkaar, mooi uitzicht op het dorp beneden en het Zwarte Woud in de verte. En ook fijn: daarna nog een kilometer of tien (dalend) wandelen voor de boeg.
3. Flammkuchen in Ribeauvillé
Ook de Elzasser keuken is een interessante mix van Frans en Duits. Over het algemeen is het stevige kost. Choucroute avec cinq viandes, zuurkool met vijf soorten vlees, is een klassieker. Net als de Baeckeoffe: een stoofpot van lams- en varkensvlees, aardappelen en groente. Munster is dé Elzasser kaas. En Flammkuchen de Elzasser pizza. De bodem is alleen een stuk dunner en krokanter. De traditionele Flammkuchen wordt belegd met crème fraiche, uien en reepjes spek. Vleesloze varianten zijn ook verkrijgbaar. Die met zalm, die ik bij het sympathieke Au Cosy in Ribeauvillé at, is mijn favoriet. Met een Riesling erbij!
4. Wijnproeven bij Cristophe en Nathalie
'Dégustation.' Overal lokken de borden van de wijnboeren je een erf of binnenplaats op om wijn te komen proeven. Alleen in het dorp Ammerschwihr, met nog geen 2000 inwoners, zitten al 37 wijnproducenten. Wie met SNP Natuurreizen wijnwandelt, krijgt sowieso een aantal wijnproeverijen aangeboden. Doen dus! Ik genoot het meest van die bij Nathalie en Christophe Freyburger, vierde generatie - biologische - wijnbouwers in Ammerschwihr. Hun enthousiasme is aanstekelijk, hun uitleg helder, een kijkje in de kelder tussen de eikenhouten vaten (tot 3100 liter!) imposant, hun Pinot Noir, Gewürztraminer en Kaefferfkopf verrukkelijk. De combinatie met verschillende soorten chocola, van chocolatier Strackar in Kaysersberg, is een gouden vondst.
5. De sfeer
De Fransen hebben niet altijd de naam allervriendelijkst te zijn, maar ik kwam alleen maar aardige Elzassers tegen. Behulpzaam, in voor een praatje, geduldig met mijn krakkemikkige Frans. Oók zo lekker: de tegenstelling tussen de levendigheid in de dorpen en de rust op de hellingen en in de bossen. Zo nu en dan ontmoette ik er een paar druivenplukkers of wat wandelaars, die allemaal vriendelijk groetten, verder bleef het beperkt tot wegschietende hagedisjes of eekhoorns. En dan lekker de tijd nemen voor de lunch op een omgevallen boomstam. En nog meer eekhoorns zien. Dat bedoel ik, met relaxed wandelen door de wijngaarden.
Kijk hier voor (wijn)wandelen door de Elzas met SNP Natuurreizen