Oberharzer Wasserwirtschaft © foto Harzer Tourismusverband / M. Gloger

Op slechts 4,5 uur rijden ligt het middelgebergte de Harz. Een plek waar je als wandelaar afwisselende routes vindt langs UNESCO-werelderfgoed, mijnen en oude stadjes. De nabijheid en afwisseling maken het gebied ideaal voor een najaarstrip.

Wandelen en cultuur beleven

Het legendarische Harzgebergte biedt bijna alles wat bezoekers van een aantrekkelijke vakantieregio verwachten - culturele bezienswaardigheden van wereldklasse, unieke belevenissen in de ongerepte natuur en een uitgebreid aanbod aan recreatie en activiteiten. Voor natuurliefhebbers is de Harz, met meer dan 8.000 kilometer beweg­wijzerde wandelwegen een wandelparadijs bij uitstek. De Harzer-Hexen-Stieg, één van de Top Trails of Germany, belooft een meerdaagse wandel­ervaring. De route loopt over ongeveer 100 kilometer door alle facetten van het natuurlijke landschap van de Harz. Hier ontmoeten moerasachtige met mist bedekte kliffen en berg­toppen, met licht overgoten hoogvlakten, bloeiende bergweiden, rustig kabbelende beekjes en kleurrijke loofbossen elkaar. Of het nu op de Teufelsstieg, over de ‘Knochenbrecher’ of door het Ilsetal op de Heinrich-Heine-Weg is – de klim naar de Brocken, met 1141 meter de hoogste bergtop in Noord-Duitsland, is een vast onderdeel van veel Harzvakanties. Maar ook tijdens wandelingen vindt men in de Harz een uniek cultureel aanbod, zelfs met de status van UNESCO-werelderfgoed.

wandelvakantie harz6 waterlopen van het oberharzer wasserwirtschaft harzer tourismusverband m. gloger

Wandelen en kennis opdoen over het watermanagementsysteem Oberharzer Wasserwirtschaft © foto Harzer Tourismusverband / M. Gloger

Langs waterlopen en mijnbouwvijvers

Met de ‘Oberharzer Wasserwirtschaft’ hoort sinds augustus 2010 het grootste en belangrijkste watermanagement­systeem, bestaande uit vijvers en waterlopen, tot het UNESCO-wereld­erfgoed. Kilometerslange tunnel­systemen en het grootste, pre-industriële energienetwerk kenmerken het natuurlandschap van de Harz tot op de dag van vandaag. Natuurlijke wandelwegen en smalle paden langs historische­ mijnbouwvijvers en waterlopen maken van een wandeling een unieke ervaring. Het mijnbouw­museum Oberharzer Bergwerkmuseum in Clausthal-Zellerfeld biedt, zowel ondergrondse als ook bovengrondse begeleide wandelingen door het wereld­erfgoed aan. Wie liever individueel onderweg is, kiest een werelderfgoed-ontdekkingsroute met thema’s, zoals ‘ideeën en innovatie’ of ‘pompen en opslaan’. De informatie­borden onderweg maken je wegwijs in het gebied.

Onderweg op de Selketal-Stieg door de Unterharz

Natuur en cultuur puur beleeft men op de meer dan 70 kilometer lange Selketal-Stieg. Een van de mooiste wandelroutes door de Unterharz. Door het gebied van het adellijke geslacht van Anhalt verloopt de route langs de burcht Falkenstein naar de UNESCO-werelderfgoedstad Quedlinburg. De Selke stroomt door het hertogdom. Hier zijn de ruïnes van de stamzetel, burcht Anhalt, maar ook de voormalige residentie, het kasteel Ballenstedt met de prachtige barokke tuinen en het graf van markgraaf Albrecht de Beer, de stamvader van de Ascaniërs en later Anhalt te vinden. De route verloopt langs de Selketalbahn - door bizarre eikenbossen, langs kliffen en rotsen en weelderige weiden – het is één van de romantische gedeeltes van het smalspoornetwerk van de Harzer Schmalspurbahnen.

wandelvakantie harz1 binnenstad quedlinburg foto htv m. gloger

Wandelen door de oude binnenstad van Quedlinburg © foto Harzer Tourismusverband / M. Gloger

Maarten Luther

De Lutherweg in het Mansfelder Land, ten zuidoosten van de Harz, verbindt op 81 kilometer de plaatsen waar de ­reformator zijn sporen achterliet. Luther is afkomstig uit het Mansfelder Land. Gekenmerkt met een groene ‘L’, verloopt de Lutherweg door Lutherstadt Eisleben. Hier werd de reformator geboren, gedoopt en hier stierf hij ook. Als ‘authentieke scènes van de reformatie van buitengewone universele betekenis’ staan de Lutherse gedenkplaatsen in Lutherstadt Eisleben, sinds 1996 ook op de UNESCO-werelderfgoedlijst. Het geboortehuis van Luther in Eisleben toont de fasen van zijn leven en geeft inzicht in de herkomst van de reformator. Zijn kindertijd en jeugd zijn gedocumenteerd in het museum ‘Luthers Elternhaus’. De laatste etappe verloopt door een van de mooiste beuken­bossen in de zuidelijke Harz. Highlight op deze etappe is de vakwerkstad Stolberg. Vanaf de ‘Luther­beuk’ wordt een prachtig uitzicht geboden op het kasteel en de historische binnenstad.

UNESCO werelderfgoedlocaties 

Bauhaus Dessau • Gartenreich-Dessau-Wörlitz • Luthergedenkstätten, Lutherstadt Wittenberg • St. Michaelis, Mariendom und Domschatz, Hildesheim • Fagus-Werk, Alfeld-Hannover

Mijnen en stad Goslar

In de voormalige ertsmijn Rammelsberg in Goslar kunnen bezoekers tegenwoordig indrukwekkende technische monumenten uit negen eeuwen en spannende getuigenissen van menselijk ambacht tijdens verschillende rond­leidingen boven en onder de grond ­beleven. De binnenstad van Goslar is één van de belangrijkste ­bewaard gebleven historische steden ter wereld en wordt gekenmerkt door een ongewoon groot bestand van ongeveer 1500 vakwerkhuizen uit de 15e tot 19e eeuw. Met de Kaiserpfalz, het raadhuis, de stadsvestingwerken, de hospitalen en het grote aantal middeleeuwse stenen huizen zijn er een groot aantal gebouwen uit de middeleeuwen die de bezoekers zullen verrassen. In combinatie met de faciliteiten van het water­managementsysteem ‘Oberharzer Wasserwirtschaft’ staat dit ensemble voor één van de oudste mijnregio’s in Europa, die tot UNESCO-werelderfgoed is uitgeroepen.

wandelvakantie harz5 stadhuis van quedlinburg harzer tourismusverband m. gloger

Even rusten op de trappen van het stadhuis van Quedlinburg © foto Harzer Tourismusverband / M. Gloger

Binnenstad van Quedlinburg

Maar dat is nog niet alles, de meer dan 1000 jaar oude stad Quedlinburg aan de noordoostelijke rand van de Harz met meer dan 2000 vakwerkhuizen, romaanse gebouwen en villa’s uit de Gründerzeit – en Jugendstilperiode, neemt de bezoeker mee terug in de tijd. De geschiedenis en cultuur zijn levendiger dan ooit – een stad in het gebied van spanningen tussen verleden­ en toekomst. De Quedlinburgse muziekzomer trekt muziekliefhebbers en ­artiesten, jong en oud, van heinde en ver naar de UNESCO-werelderfgoedstad. Veeleisende klassieke composities vullen oude muren met leven en theatraal toneelspel.

Meer informatie vind je op de Nederlandstalige website van het Harzer Tourismusverband

Deel dit artikel