Foto: Shutterstock
Foto: Shutterstock

De samenstelling van de vogelbevolking is in 40 jaar tijd spectaculair op zijn kop gezet. Dat meldt Sovon tijdens het nieuwe boek ‘Vogelatlas van Nederland’. Sovon Vogelonderzoek Nederland houdt in Nederland de ontwikkeling van Nederlandse vogels bij.

Klimaatverandering, verstedelijking, schaalvergroting van de landbouw, afname van insecten. Actuele ontwikkelingen die van grote invloed zijn op onze vogels.  De nieuwe Vogelatlas van Sovon Vogelonderzoek Nederland geeft een uitgebreid overzicht van de actuele verspreiding en trends van broedvogels en wintervogels in ons land.

Vergeleken met 40 jaar geleden verblijven er tijdens het broedseizoen ongeveer evenveel vogels in ons land. Toch is de samenstelling van onze vogelbevolking gigantisch op zijn kop gezet. Zo zijn er soorten verdwenen, maar ook bijgekomen, waaronder spectaculaire nieuwkomers zoals de zeearend, visarend, wilde zwaan en kraanvogel. Ook zijn er flink meer exoten in ons land gaan broeden.

Ondanks deze nieuwkomers spreken de onderzoekers van een verarming. De samenstelling van vogelgemeenschappen in de verschillende regio’s gaat steeds meer op elkaar lijken. Dit komt doordat een aantal kwetsbare, aan bijzondere landschappen gebonden vogelsoorten, is verdwenen, zoals de klapekster, duinpieper en ortolaan. Tegelijkertijd duiken enkele algemene soorten nu overal op, zoals grote bonte specht en boomkruiper. Hierdoor worden de verschillen binnen Nederland kleiner.

De trends en verschillen in Nederland hebben veel te maken met de inrichting van ons land. Vogels moeten zich niet alleen voortdurend aanpassen aan klimaatverandering en omstandigheden op trekroutes, maar ook aan veranderingen in ons landschap. De Vogelatlas laat goed zien hoe met name broedvogels van het boerenland het zwaar hebben door intensiever landgebruik. In 1975 bestond de helft van de vogelbevolking uit boerenlandvogels, tegenwoordig is dat minder dan 20%.

Veel bosvogels profiteren van het ouder worden van de bossen. Ondertussen nemen broedvogels van duin- en heidegebieden verder af en domineren afnames onder kustbroedvogels.

Deel dit artikel