Romeinse Limes wandelroute
Romeinse legionairs © foto Jeroen Salvelkouls

Lopen in de voetsporen van de Romeinen, dat kan met het Romeinse Limespad. Dit Lange-Afstand-Wandelpad (LAW), loopt helemaal van Katwijk tot aan de Duitse grens én dwars door de provincie Utrecht. De wandelroute volgt de voormalige grens (limes) van het oude Romeinse rijk en leidt je naar archeologische hoogtepunten.

In combinatie met het afwisselende Utrechtse landschap en de gezellige plaatsen onderweg, is het Romeinse Limespad in de regio Utrecht een wandeltocht die je je altijd zult herinneren.

Dwars door Nederland liep tweeduizend jaar geleden de noordelijke grens van het Romeinse Rijk: de Limes. Deze Romeinse Limes liep van Engeland via de toenmalige Rijnloop in Nederland en Duitsland naar de Zwarte Zee. Op de limes bouwden de Romeinen op regelmatige afstanden van elkaar wachttorens en castella - castellum betekent fort in het Latijn. De waardevolle archeologische resten die van die Romeinse aanwezigheid in de bodem bewaard bleven, vormen samen het grootste archeologische monument van Nederland en staat sinds de zomer van 2021 op de UNESCO Werelderfgoedlijst.

Wachttorens en Castella

Begin het Utrechtse deel van het Romeinse Limespad in Woerden, gelegen aan de Oude Rijn. Voor de liefhebber van Romeinse geschiedenis is Woerden zeker een aanrader. Hier stond namelijk een castellum met de naam Laurium. In parkeergarage annex drive-inmuseum Castellum, zie je resten van het fort, een deel van een –dertig meter lang – vrachtschip, een bronzen mantelspeld en aardewerk. Ook in het Stadsmuseum zijn prachtige bodemvondsten te zien.

wandelnieuws romeins schip jurjen drenth

Replica van Romeins schip © foto Jurjen Drenth

Vanuit Woerden volg je etappe 7 van het Romeinse Limespad (18,3 km). Je wandelt langs oude grenspalen en over een jaagpad door de polders van het Groene Hart. Via Harmelen kom je in De Meern waar je grote Romeinse overblijfselen tegenkomt, zoals schepen, (een deel van) een badhuis, en resten van wachttorens. Van Castellum Hoge Woerd bestaan geen restanten, maar op de exacte toenmalige locatie staat nu een moderne replica. In de museumhal van het castellum zie je ook een van de opgegraven schepen. Deze is maar liefst 25 meter lang! De aangrenzende wijk Leidsche Rijn is weliswaar piepjong, maar ook deze grond was ooit onderdeel van het Romeinse Rijk. Je ontdekt er onder andere vindplaatsen van vier wachttorens en in Park Groot Zandveld ook nog een replica.

Etappe 7 eindigt op de Daphne Schippersbrug, maar dan ben je al bijna in het centrum van de stad Utrecht. In deze gezellige studentenstad heb je alleen aan de Oudegracht al enorm veel leuke eettentjes. Wandel dus maar recht op de Domtoren af! Ook overnachtingsplekken zijn er in overvloed.

Wandelen langs de Kromme Rijn

Dag twee van je Romeinen-wandeltocht begin je het beste onder de grond bij DOMunder. De enorme gewelven onder het Domplein vormen namelijk een nieuw hoogtepunt. Dankzij de muurresten van het castellum en een korte film krijg je een uitstekend beeld van hoe de stad er tweeduizend jaar geleden uitzag. Heel bijzonder is dat je de Romeinse fundamenten van wegen, het castellum en andere gebouwen mag aanraken!

Terug in het daglicht wandel je richting Bunnik; etappe 8 van het Romeinse Limespad (15,6 km). Waar nu Fort bij Vechten staat, stond in de ­Romeinse tijd het Castellum Fectio. Dit is het oudste Romeinse hulptroepenfort in Nederland. Het is uiteraard niet meer te zien, maar in 2016 zijn de contouren ervan weer in het landschap zichtbaar gemaakt. In dit kunstwerk zijn teksten, afbeeldingen en voorwerpen uit de Romeinse tijd verwerkt. In het Waterliniemuseum (naast Fort bij Vechten) liggen een aantal gevonden voorwerpen uit de Romeinse tijd.

wandelnieuws domunder ovv jelle verhoeks

Muurresten in DOMunder © foto Jelle Verhoeks

Via Bunnik wandel je over oude jaagpaden langs de Kromme Rijn naar Odijk en Werkhoven, waar etappe 9 (11,1 km) eindigt en etappe 10 (17,9 km) begint. Mocht je genoeg gewandeld hebben, dan kun je hier de bus richting de steden Utrecht of Wijk bij Duurstede nemen om te overnachten of boek een van de gezellige B&B’s in de Kromme Rijnstreek. Zo niet, dan wandel je verder richting het plaatsje Cothen, dat je al van veraf ziet door de katholieke­ kerk van tufsteen en de molen.

Vanaf Cothen wandel je langs boomgaarden en landwinkels naar het sfeervolle Wijk bij Duurstede. Bezoek daar vooral Museum Dorestad: op deze plek, waar ooit Castellum Levefanum stond, zie je nu van allerlei schatten uit het oude rijk. Zo besluit je je wandeltocht helemaal in Romeinse stijl.

Tip

  • Boek het DOMunder-arrangement bij hotel Karel V. Je slaapt dan in de Romeinse vleugel én krijgt toegang tot de muurresten van Castellum Trajectum.
  • Het Romeinse Limes­pad is een Lange Afstands­wandeling (LAW), ontwikkeld door Wandel­net. De route heeft een eigen bewegwijzering: volg de wit-rode markeringen.
  • Meer informatie over de Utrechtse etappes van het Romeinse Limespad vind je op de website van Routes in Utrecht. Hier vind je GPX-en, pauzeplaatsen voor onder­weg en de start- en eindpunten van de etappes. Ook vind je er andere routes langs de Romeinse Limes.

Meer informatie over over­nachtingsmogelijkheden in de regio Utrecht en activiteiten rondom de Romeinse Limes vind je op de website van Visiti Utrecht Region.

* Deze publicatie is tot stand ­gekomen met Visit Utrecht Region en het Routebureau Utrecht. De tekst is van Tim Korenhoff

 

Deel dit artikel