Vorig jaar ontdekte ik het Alpenlandschap rondom Tignes op de wielrenfiets. Dat was in één woord fantastisch, zeker op de flanken van de 2.770 meter hoge Col de l’Iseran. Maar dit jaar beleefde ik de overtreffende trap. Met wandelschoenen aan waan je je in een bergwandelparadijs.
Of moet ik zeggen: in een bergwandelParadiso. Tignes grenst aan het natuurreservaat Tignes-Champagny, dat onderdeel uitmaakt van het nationaal park Vanoise. En de Vanoise grenst op zijn beurt aan de Gran Paradiso, het bij menig bergwandelaar zo geliefde Italiaanse nationaal park. Uit ervaring weet ik nu dat het in de Vanoise evenzeer genieten is als in de Gran Paradiso. De Italiaanse woordspeling op Frans grondgebied ligt dan ook voor de hand.
Ideaal voor actieve zomervakantie
Tignes ligt in de Savoie en telt zo’n 3.000 inwoners. In de wintermaanden is het aantal wintersportgasten een veelvoud daarvan. Het heeft een uitgestrekt skigebied, verbonden met dat van Val d’Isère.
In tegenstelling tot de meeste andere wintersportplaatsen staat Tignes in de zomer niet stil. Integendeel. Voor wie een actieve zomervakantie wil, is het Franse bergdorp ideaal. Allerlei watersporten en -spelen, tennis, voetbal, boog- en geweerschieten, kanoën, fietsen, mountainbiken, downhillen, parasailen, trailrunnen; voor jong en oud is er het meest uiteenlopende sportieve vertier. En bovenal als bergwandelaar haal je in Tignes en omgeving je hart op.
Prachtige en uitdagende routes
Het plaatselijke toeristenbureau wijst je simpel de weg. Een mapje met 25 wandelingen voor € 12,50 biedt een keuze te over aan prachtige en uitdagende routes. Op een van de gezellige terrassen, met uitzicht op het meer van Tignes, kiezen mijn vriendin Danielle en ik voor nummer 9 en 17. Nummer 9 brengt ons naar de top van de Aiguille Percée, op bijna 2.800 meter hoogte en met uitzicht op de Mont Blanc. Nummer 17 kent de gletsjer van Rhêmes Golette als bestemming. Het zijn beide wandelingen van zo’n vier uur.
Bergtop met bijzondere vorm
Ik was een paar dagen eerder al op de Aiguille Percée. Als deelnemer aan de 27 kilometer lange Tignes Trail had ik de pracht van de vergezichten opgemerkt, maar alle slopende inspanningen om de afstand zo snel mogelijk af te leggen stonden het echte genieten in de weg. Tijdens de wandeling komt dat helemaal goed, ondanks het feit dat er meerdere pittige delen te verhapstukken zijn. Op weg naar de top is het zo nu en dan ook wandelend afzien, mede door de hitte deze augustusmaand. Tijdens sommige afdalingen is het opletten geblazen, zeker op de uiterst steile stukken met hoofdzakelijk gruis als ondergrond.
De bijzondere vorm van de bergtop, die op een oog van een naald lijkt, heeft de berg haar naam gegeven. De wandeling begint bij de Palafour stoeltjeslift in Tignes, en gaat vanaf de allereerste meters meteen al kilometerslang flink omhoog. Tignes zelf ligt iets meer dan 1.800 meter boven zeeniveau; er staan je dus zo’n 1.000 hoogtemeters te wachten over zo’n zes kilometer lengte. De weg terug is iets korter, maar gemiddeld dus ook steiler. Ik merk dat meerdere bezoekers van de top een groot deel van de klim van de Aiguille Percée op een andere manier hebben afgelegd: met de stoeltjeslift sta je direct al op zo’n 2500 meter hoogte.
Het meer van Tignes
De optie van het nemen van de lift hebben Danielle en ik niet overwogen. We gaan voor het maximale genieten. En dat doen we. Van de vergezichten, met robuuste, soms nog besneeuwde bergtoppen. Waaronder die van de Mont Blanc. En van vergezichten met prachtige blauwe meren. Waaronder het meer van Tignes zelf.
Wie Tignes zegt, zegt ook ‘le Lac’. Het meer met een omtrek van 2,5 kilometer en een diepste punt van 41 meter ligt centraal in alles wat vanuit en in de actieve plaats wordt ondernomen. O ja, in de eerdere opsomming van actieve bezigheden in Tignes vergeet ik dan ook het vissen te vermelden. Voor zover mijn kennis op dit vlak reikt: diverse soorten forel voeren de boventoon in het ‘lac’ van Tignes.
Het fotogenieke wilgenroosje
Het zijn niet alleen de vergezichten waarvan we genieten tijdens de beklimming van L’Aguille Percée, zeker ook van de natuur. Persoonlijk word ik iedere keer weer in de bergen gegrepen door de veelheid aan prachtige planten, van de distels tot de diverse klaversoorten en gentianen. En eentje springt er telkens uit, het wilgenroosje met z’n paarse bloemen. Waarom? Ik weet het niet. Wellicht omdat ik ze in combinatie met de omgeving zo fotogeniek vind.
Wat ik wel zeker weet is dat menig vlinder het wilgenroosje ook aantrekkelijk vindt. Tijdens onze Aiguille Percée-tocht worden we dan ook met regelmaat getrakteerd op kleurrijke vlinders, waarvan er enkele landen op de arm van Danielle. Wie we ook volop zien (en nog meer horen) is de alpenmarmot.
Impact klimaatsverandering
De alpenmarmot kwam ik eerder op de dag ook tegen in een artikel in de regionale krant La Savoie. Welke impact heeft de klimaatsverandering op de flora en fauna in het Alpenlandschap? Flinke zorgen worden geuit. Zo lees ik hoe als gevolg van de mindere groei en ontwikkeling van diverse soorten planten de marmot meer en meer moeite heeft met het verzamelen van de wintervoorraad. En die is toch echt van levensbelang. De gemzen en steenbokken gaan ook gebukt onder de teruggang in kwaliteit van de planten, hun hoofdmaaltijd. Een andere kwalijke ontwikkeling treft de berghaas. Het beest moet zich aanpassen door het gebrek aan sneeuw; zich camoufleren tegen natuurlijke vijanden is in steeds beperktere mate mogelijk.
Duurzaam met bergen omgaan
Het krantenbericht met de zorgen over het klimaat gaat ook door onze hoofden als we tijdens ‘wandeling 17’ de gletsjer van Rhêmes Golette bereiken. Zittend op een rots aan de rand van de gletsjer, die op de grens van Frankrijk met Italië ligt, menen we de afname van het ijs duidelijk te zien. Later op de dag krijgen we bevestigd dat de oppervlakte van de gletsjer snel afneemt. De woorden van de burgemeester van Tignes dringen nu ook nadrukkelijker door dan toen ik ze een paar dagen eerder las op een bord aan de rand van het meer van Tignes. Hij spreekt over de grote ambities van zijn gemeente als het over toerisme gaat, maar dat als gevolg van de klimaatverandering de uitdaging om verantwoord en duurzaam met de bergen om te gaan boven alles gaat. Daarvan moet iedereen die zich in de bergen begeeft zich bewust zijn, zo laat de burgemeester weten.
Het eerste deel van de wandeling naar de gletsjer is een makkie. Het startpunt is bij Le Saut, zo’n vijftien kilometer van Tignes. Met de auto pak je de weg richting Val d’Isère en al na een paar kilometer sla je bij Villaret du Nial linksaf een smalle, maar goed te berijden bergweg in. Na een kilometer of acht, genietend vanuit de auto van de prachtige omgeving, ben je bij Le Saut. Diverse wandelingen starten daar. En volgens mij maakt het niet uit welke je kiest: genieten wordt het.
Verscholen tussen de bergtoppen
Zoals hiervoor ook al gezegd: het begin van de Rhêmes Golette Glacier-tocht is eenvoudig. Met het meer van Sassière als een van de beloningen. Het blauwe meer ligt verscholen tussen de bergtoppen, en is later tijdens de trip vaak prominent aanwezig in adembenemende vergezichten. Na het meer gaat het met rotspaden snel omhoog, en is ‘het makkie’ van de eerste kilometers veranderd in ‘flink aanpoten’; het traject is op een aantal delen uitdagend te noemen. Het kost geen bloed, gevaarlijk is het ondanks de vele losse stenen zeker niet, ook geen tranen, maar wel veel zweet. Meer dan verwacht.
Twee flesjes water per persoon blijken onvoldoende. De rijkelijk aanwezige waterstromen bieden uitkomst. We zitten hoog in de bergen - in de buurt van de bron bovendien - en de beken zijn snelstromend; de risicoschatting die we maken van het gevaar van het drinken van water van betreffend bergbeekje valt laag uit. De mate van dorst is, als ik heel eerlijk ben, toch wel de meest doorslaggevende factor. Het verdringt in ieder geval alle wetenschappelijke (en natuurlijke) tegenargumenten naar de achtergrond.
Meerdere gemzen gezien
We treffen op weg naar de gletsjer een Oostenrijks wandelpaar. De man vertelt dat een vriend van hem een dag eerder deze route heeft gelopen en net voor het bereiken van de gletsjer meerdere steenbokken heeft gezien. Voor de Oostenrijker de hoofdreden om met zijn vrouw ook de tocht te ondernemen. Vanaf dat moment verheugen wij ons nog meer dan al het geval was op het spotten van de steenbok. Helaas, we zien geen enkel groot wild. Als reden denk ik niet meteen aan de klimaatverandering, meer aan het moment van de dag. De volgende keer toch een aantal uren eerder vertrekken.
Prachtige kloof
Over de volgende keer gesproken: die gaat er in dit gebied zeker komen! Met ook al een sterk idee welke wandeling dan sowieso te maken. Het wordt er niet een uit het boekje van 25, maar eentje waarvan ik er al een paar kilometer heb gelopen. Met de auto op weg vanuit Tignes naar de top van de Col de L’Iseran, valt mijn oog op wat het begin van een prachtige kloof blijkt te zijn. Bij de brug van Sint Charles, niet te missen.
Bewondering en bewustzijn
De tijd ontbrak op dat moment helaas om verder dan twee kilometer de route van 3,5 uur naar de top van de Col de la Lose af te leggen. De vallei, de hoge rotswanden, de vele watervallen en -stromen, het is puur wandelgenot. En de eindbestemming, de Col de la Lose, heeft mijn wielerhart bovendien veroverd in de voorbije wielerjaren. Zo besliste Jonas Vingegaard de Tour de France van dit jaar op deze col door Tadej Pogacar op minuten achterstand te fietsen. Wandelplezier gekoppeld aan wielerhistorie; wat kan deze jongen zich nog meer wensen. Niets, zo lijkt.
Of toch ...? Doordat die klimaatverandering tijdens ons verblijf in Tignes zo nadrukkelijk via allerlei wegen onder de aandacht is gebracht, is de bewondering van het berglandschap direct gekoppeld aan mijn verdere bewustzijn dat we met z’n allen onze duurzame verantwoordelijkheid moeten pakken. Ieder vanuit zijn of haar eigen rol, en naar eigen mogelijkheden. Het zien van alle pracht in dit bergwandelParadiso voedt die wens in Tignes tot grote hoogte.